Diyabet hastalarının sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için günlük yaşamlarında bazı noktalara dikkat etmeleri oldukça önemlidir. Glukoz seviyesi takibinden fiziksel aktiviteye, doğru beslenmeden stres yönetimine kadar birçok faktör, diyabet yönetiminde önemli rol oynar. İşte şeker hastalarının dikkat etmesi gerekenler:

Kan Şekeri Takibinin Önemi

Diyabet yönetiminde kan şekeri takibi, günlük yaşamınızı düzenlemeniz için kritik bir unsur olarak ön plana çıkıyor. Kan şekeri seviyesinin düzenli olarak ölçülmesi ve yemek alışkanlıklarının bu değerlere göre planlanması diyabetle mücadelede büyük kolaylık sağlıyor. Özellikle yemek öncesi ve sonrası ölçümler bu süreçte kritik önem taşırken, FreeStyle Libre 2 sensör sistemi sayesinde diyabet hastaları, glukoz seviyelerini etkili şekilde kontrol altına alabiliyor. Üst kolun arka kısmına uygulanan FreeStyle Libre 2 sensörü, her dakika otomatik yenilenen ölçümlerle glukoz seviyesinin zahmetsizce ve sürekli olarak takip edilmesini mümkün kılarak diyabet yönetiminde büyük avantaj sağlıyor. (1, 2)

Şeker Hastalığında Fiziksel Aktivitenin Önemi

Fiziksel aktiviteler, şeker seviyesini dengede tutmanın etkili yolları arasında yer alır. Düzenli egzersiz yapmak bir yandan insülin duyarlılığını artırırken diğer yandan da kilo kontrolüne yardımcı olur. Çünkü diyabetli bireylerde fiziksel aktivitenin artması, yiyeceklerin parçalanması sonucu oluşan şekerin kas dokuları tarafından kullanılmasını hızlandırarak şeker seviyesini düşürür. Bu noktada ağır fiziksel aktiviteler yerine tempolu yürüyüş, yoga veya yüzme gibi hafif egzersizleri tercih edebilirsiniz. Ancak bir egzersiz programına başlamadan önce planladığınız egzersizin türü ve süresi hakkında mutlaka doktorunuza danışmanız gerekir. (3)

Şeker Hastalarının Yememesi Gerekenler

Şeker hastalarının tüketmemesi gerekenler arasında basit karbonhidratlar, işlenmiş gıdalar ve şekerli içecekler ilk sırada yer alır. Özellikle kan şekerini bozan tereyağı, iç yağ, kuyruk yağı, salam, sosis, sakatat, yağlı besinler ve kızartmalar şeker hastaları için büyük riskler barındırıyor. Diyabet hastaları tarafından tüketilmemesi gereken diğer başlıca gıdalar arasında ise şunlar bulunuyor:

• Beyaz unla yapılmış ekmek, makarna ve basit karbonhidratlar
• Şekerli ve gazlı içecekler
• Şekerlemeler ve tatlılar

Bu tür besinler glukoz seviyesinde ani dalgalanmalara neden olabileceği için mümkün olduğunca tüketiminden kaçınılmalıdır. (4)

Şeker Hastalarının Tüketmesi Gerekenler

Şeker hastalarının sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesi için lif açısından zengin ve düşük glisemik indeksli besinler tüketmeleri gerekiyor. Şeker seviyesinin dengelenmesi için ana öğünlerde mutlaka yoğurt, ayran, cacık gibi besinlerin tüketilmesine özel gösterilmeli. Diyabet hastaları tarafından tüketilmesi önerilen başlıca gıdalar ise şu şekilde:

• Tam tahıllı ürünler
• Sebzeler ve yeşil yapraklı bitkiler
• Fındık, ceviz ve badem gibi yemiş türleri
• Balık, tavuk ve baklagiller gibi yağsız protein kaynakları. (4)

İlaç ve İnsülin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

İlaç ve insülin kullanımının doğru bir şekilde yapılması, diyabet hastalarının dikkat etmesi gereken en önemli konular arasında yer alır. İlaçlar düzenli olarak alınmalı, insülin dozları doktorun önerdiği şekilde ayarlanmalıdır. Ayrıca, ilaçların veya insülinin kullanım saatleri, diyabet hastalarının beslenme planına uygun şekilde belirlenmelidir. Ek olarak insülinin her gün aynı saatlerde ve önerilen dozlarda uygulanması da diyabet yönetiminde kritik bir rol oynar. Özellikle insülinler her zaman buzdolabının kapağında ya da buzluktan uzak rafların ön kısmında 2 ila 8 derece arası ısıda korunmalı. Gün içerisinde insülin uygulanan bölge içinde uygulama noktaları arasına 3-4 cm aralık bırakılmalı. Son olarak insülin uygulama saatinde şeker seviyesinin normal düzeyin altına düşmesi durumu (hipoglisemi) yaşanırsa, ilk önce şeker düşmesine yönelik tedavi uygulanmalı. İyileşme sonrasında insülin uygulaması, vakti gelen öğün arası ya da öğün sonunda atlanmadan yapılmalı. (5)

Stres Yönetimi ve Uyku Düzeninin Önemi

Diyabet hastalarında stres, şeker seviyesini doğrudan etkileyebilen kritik faktörler arasında yer alıyor. Stres hormonlarının artışı, insülin direncini tetikleyerek şeker seviyelerinde dalgalanmalara yol açabilir. Bu nedenle, şeker hastalarının stres yönetimi için düzenli meditasyon, nefes egzersizleri ve yürüyüş gibi rahatlatıcı aktiviteler diyabetle mücadeleyi kolaylaştıracaktır. Ayrıca, uyku düzeni de diyabet yönetiminde büyük önem taşır. Kalitesiz veya yetersiz uyku, metabolizmayı olumsuz etkileyerek şeker kontrolünü zorlaştırabilir. Sağlıklı bir yaşam için diyabet hastalarının günlük streslerini azaltmaya ve düzenli uyku alışkanlıkları geliştirmeye özen göstermesi gerekir. (6)