Günümüzde pek çok kişi, insülin direnci düşüklüğü konusunda bilgi sahibi olmaya çalışıyor. İnsülin direnci, vücudun insüline karşı gösterdiği bir tepki ve bu durum metabolizma üzerinde önemli etkilere yol açıyor. İnsülin direnci düşüklüğü, vücudun insüline aşırı duyarlı olduğu bir durumu ifade ediyor. İnsülin direnci ise yeterli insülin salınımı olmasına rağmen insülinin vücutta etkisini göstermesindeki zorluk olarak tanımlanıyor. (1)
İnsülin Direnci Kaç Olmalı?
İnsülin direncinin hesaplanmasında birçok farklı yöntem mevcut olsa da HOMA-IR adı verilen hesaplama yöntemi öne çıkıyor. ‘İnsülin direnci kaç olmalı’ sorusuna yanıt bulmanın en güvenilir yollarından biri olan bu test, insülin direncine ek olarak pankreastan insülin üretme özelliğine sahip hücrelerin işlevleri konusunda da bilgi veriyor. Normal bireylerde HOMA-IR skoru 2,5’ten düşük olmalıdır. HOMA-IR skoru 2,5’ten yüksek çıkan kişilerde insülin direnci varlığından söz ediliyor. Düşük insülin direnci ise vücudun insüline karşı duyarsız hale gelmesine yol açıyor. (2)
İnsülin Direnci Belirtileri Nelerdir?
İnsülin direnci belirtileri arasında yorgunluk, aşırı açlık hissi, ciltte koyulaşma ve sık idrara çıkma yer alıyor. İnsülin direncinin diğer başlıca belirtileri ise şu şekilde:
- Yemekten sonra veya şekerli bir gıda yedikten sonra uyku ve ağırlık hissi
- Yemekten sonra acıkma, terleme, ellerde titreme
- Çabuk kilo alma ve/veya kilo vermede zorluk
- Sık acıkma ve tatlı yeme isteği
- Konsantrasyon ve algılama güçlüğü
- Uyku bozukluğu
- Bel çevresinde kalınlaşma
- Karaciğer yağlanması
Bu belirtilerden herhangi biri, insülin direncinin düştüğüne işaret edebilir. (3)
İnsülin Direnci Düşüklüğü Nedir ve Nasıl Anlaşılır?
Uzmanlar tarafından sıkça gündeme getirilen insülin direnci düşüklüğü, vücudun insüline karşı duyarlılığının azalması anlamına geliyor. Bu durum genellikle obezite, hareketsizlik ve sağlıksız beslenme gibi faktörlerden kaynaklanıyor. İnsülin direnci düşüklüğü, Şeker seviyesinin düzensiz seyretmesine ve metabolizmanın bozulmasına neden olabiliyor. İnsülin direnci tanı sürecinde kadınlarda bel çevresinin 90 cm, erkeklerde 100 cm’yi aşması önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Genellikle kanda trigliserid yüksekliği yeterli görülüyor, ancak vücut kitle indeksinin de artmış olması teşhisi destekliyor. Açlık kan şekeri ve açlık insülini ölçerek HOMA-IR indeksi hesaplamak tanıyı kesinleştiriyor. Kişilerde görülen ilerlemiş şeker hastalığı; aşırı su içme, sık idrar yapma ve çok sık yemek yeme belirtileriyle kendini gösteriyor. Fizik muayenede “akantozis nigrigans” diye adlandırılan ciltte siyahlaşma belirtileri ise insülin direnci için tipik fizik muayene bulguları arasında yer alıyor. (4)
Evde İnsülin Direnci Nasıl Ölçülür?
Evde insülin direncinin nasıl ölçüleceği birçok şeker hastası için başlıca merak konuları arasında yer alıyor. Eğer açlık kan şekeri ve insülin değeri biliniyorsa, insülin direncinin olup olmadığı bazı formüller aracılığı ile öğrenilebiliyor. Açlık kan glukozu (mg/dL) ve açlık insülin değerini (µU/ml) çarpıp elde edilen sonucu 405 ile bölerek HOMA-IR değeri bulunabilir. Bu noktada, geleneksel parmak delerek şeker ölçümü yapmaktan daha kolay ve sürdürülebilir bir yöntem olarak sürekli glukoz takibi yapmamıza imkân sağlayan FreeStyle Libre 2 sensör sistemleri ile parmak delmeye gerek kalmadan her dakika otomatik yenilenen glukoz değerlerini takip ederek insülin direnci yönetilebiliyor. (5)
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
BİZİ TAKİP EDİN