Diyabetin kontrolünde iyi beslenmek başroldür. Diyabetli bireylerin diyeti zorluklarla dolu ve tatsız bir diyet değil aksine besleyici gıdalarla dolu, düşük yağ ve karbonhidrat içeriğine sahip, meyve, sebze içeren ve tam tahıl ağırlıklı bir beslenme planı olmalıdır. Bu nedenle diyabet tanısı alan bireylerin buna uygun bir beslenme planının olması ve buna uymaları önemlidir1. Peki, diyabetli bir bireyin beslenme planı nasıl olmalı? 

Diyabet ve Sağlıklı Beslenme Planları 

Diyabetli bireyler için sağlıklı beslenme, aslında diyabetin tedavi yöntemlerinden biridir. Çünkü bir hastalıktan çok sonuç olan diyabet için iyi beslenme ve egzersizle süreç değiştirilebilir. Diyabet tedavisinin amacı da kan şekeri düzeyini, normal sınırlar içerisinde tutarak, kısa veya uzun dönemde oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek bazen de  geciktirmektir2. Beslenme planı hazırlarken aşağıdaki detaylara dikkat etmek gerekir1: 

• Kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olan şeker ve şeker içeren 

• yiyecekler ile kilo aldıran yağ ve yağlı yiyeceklerden uzak durulmalı. 

• Az yemek yenilmesi önemli ancak sık öğün yapmak ve aç kalmamak 

• gerekiyor. 

• Zeytinyağı gibi sağlıklı yağları tercih edin. 

• Badem, ceviz gibi kabuklu yemişler ara öğünleriniz için yanınızda bulunsun. 

• Hazır, paketlenmiş gıdalarda bulunan trans yağları tüketmeyin. 

• Ana öğünden önce salata veya çorba tüketin. 

• Yemeklerinizi daha fazla çiğneyin. 

• Gün içerisinde tükettiğiniz su miktarını arttırın.  

Diyabetli Bireylerin Beslenme Konusunda Yaptığı Hatalar 

• Çok sık yapılan yanlışlardan biri, insülin enjeksiyonunu yaptıktan hemen sonra beslenmektir. Bu, öğünden sonra kan şekerinin hızla yükselmesine neden olur2. 

• Açlık hissi oluşmadığı için ara öğünlerin yapılmaması da yine diyabetlilerin yaptığı beslenme hataları arasındadır. Diyabetik kişi, acıkmayı beklemeden öğün almalıdır2.

Diyabetli Bireylerin Atıştırmalık Planı Olmalı 

Diyabette ani kan şekeri yükselmesi kadar karbonhidrat tüketimini azaltmaya bağlı olarak ani kan şekeri düşmesi riski de bulunur2. Bu nedenle hekim tavsiyesi esas olmakla birlikte, diyabetlinin yanında sürekli olarak atıştırmalıklar bulundurması önerilir. Bu amaçla kol çantasına sığabilecek boyutta kapaklı bir saklama kabı edinip yanınıza cips, kraker yerine kuruyemiş, tatlı olarak reçel, marmelat yerine kuru kayısı, 1 kuru incir, hurma gibi tatlılar almayı tercih edebilirsiniz1. Aynı atıştırmalık kabını arabanızda da bulundurabilir, torpido gözüne birkaç tane şekerleme ekleyebilirsiniz.  

Yüzde solukluk, terleme, çarpıntı, huzursuzluk, konsantrasyon güçlüğü, açlık, yorgunluk, hırçınlık, titreme, güçsüzlük, baş dönmesi, baş ağrısı, karın ağrısı, bulantı, sarhoş gibi hissetme gibi hipoglisemi belirtileri hissettiğinizde bu atıştırmalıklar, kolay ulaşabileceğiniz yerlerde olmalı1,3. 

Diyabetli Çocuklarda Beslenme 

Diyabetli çocuklarda beslenme büyük önem taşır. Üstelik çocuklarda, yetişkinlerden farklı olarak hem diyabeti kontrol altına almak hem de çocuğun gelişiminin normal seyretmesini amaçlamak söz konusudur, çocuğun büyüme ve gelişmesini sürdürecek ve istenen kan şekeri düzeyini koruyacak beslenme planı oluşturulmalıdır. 

Diyabetli çocuklarda beslenme planı, çocuğun yaşına uygun gelişmesini sağlamak, kan şekerinin düşmesini ve uzun süreli yükselmesini önlemek ayrıca diyabetin uzun dönem zararlarından çocukları korumak gibi hedeflerle hazırlanır. Diğer yandan çocuklarda hipoglisemi varsa, çocukta da yetişkinlerdeki gibi kendindeki belirtileri hissederek durumu anlayamama ihtimaline karşı, hem çocuklar hem de aileleri hipoglisemi ve hiperglisemi belirtilerini öğrenmelidir. Bu durum karşısında da ailenin dikkatli olması ve sık sık şeker ölçümü yapılması önemlidir4. Peki, küçük çocukların şekerini ölçmenin kolay yolu yok mu?  

Çocukların kan şekerini parmak delmeden ölçmek… 

Diyabetli çocukların da yetişkinler gibi gün içinde sıklıkla şeker seviyelerini ölçmeleri daha doğrusu sürekli kan şekeri takibi yapmaları gerekir. Ancak küçük bir çocuğun gün içinde birkaç kere parmağını delmek, kan almak ve ölçüm yapmak hem duygusal açıdan hem de fiziksel olarak son derece zorlayıcıdır. Peki, çocuklar hissetmeden kan şekeri ölçümü yapan cihaz var mı? 

FreeStyle Libre sürekli şeker ölçüm cihazı ile çocukların gün içinde hissetmeyeceği şekilde şeker seviyelerini ölçmek mümkün. Sürekli şeker ölçümünde FreeStyle Libre çocuklar için de süreci kolay ve konforlu kılıyor. FreeStyle Libre sistemi bir sürekli glukoz takip sistemidir. FreeStyle Libre sensörü kolun üst arka tarafına uygulanır, vücudun interstisyel sıvısındaki glukoz yoğunluğunu parmak delmeye gerek kalmadan gün boyu ölçer.  Böylece diyabetli çocuğun ve ailesinin farkındalığı artıyor, süreci kontrol etmeleri kolaylaşıyor. Zira çocuklarda diyabet yönetiminde ailenin rolü çok büyük.