Çocuk diyabeti ve çocuklarda şeker belirtileri en çok merak edilen konu başlıkları arasında yer alıyor. Çocukluk çağı diyabetinde insülin, beta hücreleri tarafından üretilemez. Besinlerden gelen glukoz kullanılamadığı için kan şekeri yükselir. Artan kan şekeri idrarla vücuttan atılmak istendiği için sık idrara çıkma yaşanır. Sık idrara çıkma, çok su içme ihtiyacına neden olurken vücut yağ yakar ve beslenme artsa bile kilo kaybı görülür. [1]
Çocuklarda Şeker Hastalığı Belirtileri
Çocukluk çağı diyabeti (çocuklarda şeker hastalığı) nasıl anlaşılır sorusu özellikle ebeveynler için endişe konusudur. Çocuklarda diyabet belirtileri aşırı su tüketimi, sık idrara çıkma ve bazen bunlara eşlik eden iştah artışı şeklinde özetlenebilir. Ancak sadece bu belirtilere bakılarak çocuk için diyabet tanısı konulamaz. Çocuklarda şeker olduğu nasıl anlaşılır sorusunun yanıtı ise ancak yapılacak testlerle verilebilir.[1]
Çocukluk Çağı Diyabeti Tanı Kriterleri
Kan şekeri ölçümü ve ilgili semptomların varlığı esas alınarak tanı konur. Çocukta şeker var mı sorusunun yanıtı için aşağıdaki testler önemlidir.
Açlık kan şekerinin ≥ 126 mg/dl olması [1] veya
OGTT’de 2. saat kan şekerinin ≥ 200 mg/dl olması [1] veya
Rasgele kan şekerinin ≥200 mg/dl olması [1] ve diyabetin klasik semptomlarının olması [1]
HbA1c > %6,5 olması (Tip 1 diyabet tanısında tek başına HbA1c’nin tanısal değeri tartışmalıdır) [1]
Çocuklarda Diyabet Takibi Nasıl Yapılır?
Çocuklarda diyabet yönetiminde şeker takibi çok önemlidir. Şeker düzeyini bilmek, insülin dozunu ayarlamak ve diyabeti kontrol altına alabilmek için gereklidir.1 Bu nedenle evde kan şekeri ölçüm cihazı ile çocuklar için şeker ölçümü yapabilirsin. Evde kan şekeri ölçümü parmaktan kan alınarak yapılır ve en sık kullanılan yöntemlerdendir. Ancak hem acı verici olması, hem kan görmenin rahatsız edici etkisi, hem de her yerde her ortamda uygulanabilir olmaması nedeniyle oldukça konforsuzdur. Diğer yandan sadece anlık veri sunabilir. Yani sadece kan örneği alınan andaki glukoz düzeyi bu yöntemle öğrenilebilir.
FreeStyle Libre şeker ölçüm cihazı [2] ile çocukların çok daha konforlu bir biçimde kendi kendine şeker testi yapmalarını sağlayabilirsiniz. Üst arka kolayca ve acısız uygulanan sensör, gün boyu her dakika ölçüm yapar ve ölçüm sonuçları okuyucu veya uygulama tarafından 15 dakikada bir kaydedilir. FreeStyle Libre sistemi bir sensör ve bir okuyucu veya uygulamadan oluşur ve şeker ölçümünü kandan değil hücreler arası sıvıdan yapar. Eksiksiz glisemik profile ulaşılması için tek yapılması gereken 8 saatte bir sensörü okuyucuyla okutmak ve 14 günde bir sensörü yenilemektir. FreeStyle Libre ile yapılan ölçümlerde o andaki glukoz düzeyi, son 8 saatin şeker trendi, ayrıca şekerin seyir yönünü gösteren trend okları bulunur.
Kaydedilen verilerle oluşturulan farklı raporlar ile günlük şeker dalgalanmaları, hipoglisemi ve hiperglisemi atak sıklığı gibi önemli bilgiler elde edilir. Şekerin seyir yönünü gösteren trend okları gün içindeki aktivitelerin şeker durumuna etkisini açıkça gösterir ve şeker farkındalığını artırır.
Çocuklarda Diyabet Ne Zaman Görülür?
Çocuklarda diyabet, bebeklikten itibaren görülebilir. Ancak en sık görüldüğü dönem, ergenliktir.[1]
Çocuklarda Diyabet Tedavisi
Bebeklik ve çocukluk diyabetinde tedaviden çok, diyabetin kontrol altına alınması ile normale yakın bir yaşam hedeflenir, diyabet bir yaşam biçimi olarak benimsenmelidir.[1]
Çocukluk Çağı Diyabetinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:[1]
· Düzenli hekim kontrolü önemsenmelidir.
· Sürekli şeker ölçümü yapılmalı ve veriler hekimle paylaşılmak üzere not edilmelidir.
· Çocuk, diyabet günlüğü konusunda bilgilendirilmelidir.
· Bulantı, kusma olduğunda vakit kaybetmeden acile gidilmelidir.
