Parmak delerek kandaki şeker oranına bakmak, pek çok diyabetli için günlük yaşamın bir parçası olmak zorunda. Evde kan şekeri takibi olarak da tanımlanan bu yöntem, kullanışlı olmaması nedeniyle diyabet takibini zorlaştırabiliyor. Bugün, pek çok kişi bu yöntemin farklı açılardan yetersiz olduğuna inanıyor. Peki, sadece parmak delerek yapılan şeker takibi neden yeterli değildir?

Evde kan şekeri ölçümü neden önemli?

Diyabette, kandaki şeker oranının sürekli takibi, çok önemlidir. Bu takipler, düzenli olarak yapıldığında elde edilen sonuçlar diyabetin kontrol altına alınmasını sağlar. Böylece diyabetli, gün içinde beslenmesine, egzersiz planına yön verebilir. Daha fazla egzersiz yapması gerektiğini fark ederek yürüyüşe çıkabilir ya da daha az karbonhidrat veya tatlı tüketmesi gerektiğini anlayarak beslenmesini düzenleyebilir. Ayrıca diyabet tedavisinin nasıl sonuç verdiğini izlemek için de sürekli olarak kanda şeker ölçümü yapmak gerekir.[1] Peki, günlük yaşamda kanda şeker ölçümü hangi yöntemlerle yapılır?

Evde kan şekeri ölçümü nasıl yapılır?

Gün içinde kan şekeri ölçümü yapabilmek için diyabetlilerin bir glukometre kullanması gerekir. Glukometre, temelde bir okuyucu ve ölçüm araçları stripler olan bir kit şeklindedir ve ekseriyetle parmaktan alınan kan örneğinin içindeki glukoz miktarını ölçmek için kullanılır.[2] Günümüzde farklı markaların kan şekeri ölçüm cihazları piyasada bulunmaktadır.

Glukometre çeşitleri

Bundan on yıl önce, diyabetlilerin kendi kendine kan şekeri ölçümü yapabileceği teknolojilere ulaşması çok zordu. Ancak günümüzde birden fazla seçenek arasından seçim yapılabiliyor. Renk değiştiren kağıtlar, parmak delerek kanda şeker ölçümü yapan cihazlar, parmak delmeden cilt altından ölçüm yapan cihazlar, kablolu ve kablosuz pompa sistemleri, nanoteknolojiyle vücuda temas etmeden ölçüm yapan sistemler gibi pek çok seçenek var. Günümüzde en fazla kullanılan kanda şeker ölçüm cihazı ise parmak delerek ölçüm yapan glukometreler. Ancak, sorulması gereken sorulardan en önemlisi belki de sadece parmak delerek yapılan şeker takibinin yeterli olup olmadığı. Bu cihazlar, yeterince doğru veri sunabiliyor mu ve diyabet kontrolünde yeterince etkili mi? Biraz da bundan bahsedelim...

Sadece parmak delerek yapılan şeker takibi neden yeterli değildir?

Parmaktan kan örneği alıp bu örneğin içindeki glikoz seviyesini ölçmek, yukarıda da bahsettiğimiz gibi günümüzde kolay ve ucuz olması sebebiyle kullanılan bir yöntem. Diyabette metabolik kontrolün sağlanması amacı ile diyabetlinin kendi kendine glisemi, glikozuri ve keton takibini yapması çok önemlidir.[3] Bu yöntemin yaygın olmasının nedeni ise parmak delmeden şeker ölçümü yapan cihaz teknolojilerinin çok fazla bilinmiyor olması ve söz konusu glukometrelerin daha uygun fiyatlarla daha fazla erişilebilir olması. Diğer yandan farklı açılardan, parmaktan kan alarak glukoz miktarına bakmanın diyabet takibinde yeterli olmadığını söylemek mümkün. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

●     Motive edici olmaması, acı vermesi: Diyabette sürekli kanda şeker ölçüm yapmak çok önemli. Ancak gün içinde birkaç kere diyabetlinin kendi parmağını delerek kan örneği alması, biraz “caydırıcı” bir niteliğe sahip olabiliyor. Araştırmalar, pek çok kişinin bu nedenle ölçüm yapmaktan kaçındığını ve bu nedenle diyabetin kontrol edilemediğini gösteriyor.[1]

●     Tek bir anın verisinin yeterli olmaması: Parmaktan kan alarak ölçüm yapmak, kandaki şeker miktarını sadece o an için değerlendirmeye imkan veriyor. Sensörlü cihazlar sayesinde ise günün her anında kandaki şeker miktarını öğrenmek mümkün. [2]

Sadece parmak delerek şeker takibi, diyabetin kontrolü için yeterli değildir. Bu yetersizliğin ana nedeni ise tek bir anın verisinin sürece yön verme konusunda yanıltıcı olma ihtimalidir. Diyabet kontrolü için tüm günün ortalamasına sahip olmak, çok daha net ve tam bir tablo elde etmeye yardımcı olur.  Bu amaçla kandaki şeker miktarını sürekli izlemek önemlidir.[2]

FreeStyle Libre sürekli şeker ölçüm cihazı, sürekli olarak interstisyel sıvıdaki glukoz değerini ölçer. Bu ölçümleri yaparken diyabetli, parmak delmeye ihtiyaç duymadığı için aslında ölçümü hissetmez. Yaptığı ölçümlerin kaydını hekimiyle paylaşarak diyabetinin kolay bir biçimde izlenmesini sağlar. FreeStyle Libre otomatik olarak kaydettiği şeker verilerinizi, anlık olarak sağlık uzmanınız ile paylaşabilmeniz için bulut tabanlı bir çözüm olan LibreView sistemini de kullanımınıza sunar. [4]